5000 euro voor een Rijnse goudgulden “uit Deventer”???

[Astro-Piet]

Ik zag dat het veilinghuis Künker met deze Schätzpreis een Deventer Rijnse goudgulden van Bisschop Floris van Wevelinghoven (1379-1393) aanbiedt.
De Rijnse goudgulden werd midden 14e-eeuw aangemunt door o.m. de keurvorsten van Keulen en Trier volgens de z.g. Rijnlandse muntunie. Veel Nederlandse muntheren gingen deze navolgen. Zo sloegen ook de Utrechtse bisschoppen Rijnse goudguldens. Je ziet ze wel eens voorbijkomen, meestal van Gelre, overigens. De meeste Rijnse goudguldens hebben op de keerzijde twee wapenschildjes, rechts één van de muntheer en links één met de dubbelkoppige Rijksadelaar. Zo ook hier.
Ik heb nog nooit zo’n dure Rijnse goudgulden gezien! Volgens Künker is deze in Deventer geslagen: “…der linke Wappenschild Deventer, weswegen dort die Münzstätte zu suchen sein dürfte.”

renens.jpg

Wie goed kijkt ziet dat het linker wapenschildje een dubbelkoppige adelaar draagt. Het Deventer stadswapen heeft echter een eenkoppige adelaar. Bovendien vermelden alle bisschoppelijke munten uit Deventer in het omschrift op de keerzijde de stadsnaam in genitief “DAVENTRIENSIS”, of een afkorting daarvan. Blijkbaar waren ze in de machtige Hanzestad trots genoeg om dit luid en duidelijk op hun munten te vermelden. Er zijn wel degelijk bisschoppelijke goudguldens uit die tijd bekend met dit Deventer omschrift en met de echte eenkoppige stadsadelaar. Zie ook De Mey 224-225 en 235-237. Ik heb er nog nooit eentje in het echt gezien.
Op deze Künkermunt luidt het omschrift: “MONETA NOVA EPC FLOREN RENENS”. Dat laatste woord kan op de Rijnse gulden slaan maar waarschijnlijker nog verwijzen naar de muntplaats Rhenen, waar de Utrechtse Bisschoppen een kasteel hadden en soms ook munten lieten slaan. De Mey meldt bij dit Künkerse exemplaar (nr. 234) “Atelier indéterminé”. Waar dan ook geslagen, niet in Deventer.
Volgens mij zijn ze bij Künker slim genoeg om dit zelf te doorzien. Maar ik vermoed dat “Deventer” wel lekker verkoopt en dat ze met die naam eraan zo’n krankzinnige Schätzpreis durven berekenen. En dan is dit nog maar de schatting…
Amusant, vandaar dat ik dit even wil delen. Maar het doet het ergste vrezen voor een echte Deventer bisschoppelijke goudgulden, mocht die ooit nog eens opduiken.

[spatbord]

Scherp gezien van die adelaar. Delmonte heeft overigens bij de beschrijving van deze munt staan dat het wapen van Deventer is, dus allicht hebben ze zich daarop gebaseerd.
Overigens heeft Delmonte deze als R4 vermeld, en de goudgulden met 'DAVENTRIENSIS' als R3, dus volgens Delmonte zou dit de zeldzamere munt moeten zijn...

Heb je al contact opgenomen met Kuenker over je twijfels mbt de muntplaats? Mijn ervaring is dat ze altijd open staan voor dit soort opmerkingen.

[Astro-Piet]

Scherp gezien van die adelaar. Delmonte heeft overigens bij de beschrijving van deze munt staan dat het wapen van Deventer is, dus allicht hebben ze zich daarop gebaseerd.
Overigens heeft Delmonte deze als R4 vermeld, en de goudgulden met 'DAVENTRIENSIS' als R3, dus volgens Delmonte zou dit de zeldzamere munt moeten zijn... Heb je al contact opgenomen met Kuenker over je twijfels mbt de muntplaats? Mijn ervaring is dat ze altijd open staan voor dit soort opmerkingen.

Dan zit Delmonte ook fout. Ik heb Delmonte helaas nog niet (is wel in bestelling). Goed idee om contact op te nemen met Künker, ik ga ermee bezig.

[PietjePuk190]

In aanvulling: Je schrijft eerst: "Links een wapenschildje met de dubbelkoppige rijksadelaar".

Later wordt het linker schildje vanwege de adelaar aan Deventer toegeschreven. Ik geef toe, het is moeilijk te zien of die 1 of 2 koppen heeft, maar als de linker de rijksadelaar is, dan is dat het. Dan zou de rechter hooguit iets over de muntheer / muntplaats zeggen. Heb je het rechter wapenschildje al kunnen plaatsen?

[spatbord]

Dan zou de rechter hooguit iets over de muntheer / muntplaats zeggen. Heb je het rechter wapenschildje al kunnen plaatsen?

Dat is het wapen van Wevelinghoven (zelfde als ook op de voorkant van de munt staat)

[sjors-sjors]

Er zit sowieso veel sjiek provinciaal spul in de komende kunker veiling

[Astro-Piet]

Ik kom zij het wat laat nog even terug op deze geveilde Rijnse Goudgulden. Ik heb destijds aan veilinghuis Künker gemeld dat deze goudgulden vermoedelijk in Rhenen moet zijn geslagen. Over de uitkomst heb ik sindsdien niets meer vernomen, totdat ik zag dat Künker inderdaad ook heeft geconstateerd dat deze goudgulden waarschijnlijk aan Rhenen toegeschreven moet worden en niet aan Deventer.
Het schoot me te binnen omdat ik hetzelfde exemplaar hier weer in de handel zie opduiken.

[Melcoins]

Ha Astro-Piet,

Ja, Kuenker noemt inderdaad Rhenen op basis van het artikel van Joe Benders und Paul Moors in de Beeldenaar.

"Joe Benders und Paul Moors haben sich in de Beeldenaar 2005, 107-112, dafür ausgesprochen, die Rückseitenlegende MONETA NOVA FLORENI RENENS als "neue Goldgulden aus Rhenen" zu lesen."

Hieronder het exemplaar uit de NNC van de DNB, waarschijnlijk het exemplaar van de K.P.K.. De informatie erbij is summier... Prachtige details zijn zichtbaar!
https://nnc.dnb.nl/dnb-nnc-ontsluiting- ... /DNB-00294

Schermafbeelding 2022-03-25 om 10.00.16.png

Schermafbeelding 2022-03-25 om 10.07.58.png

[Astro-Piet]

Da‘s inderdaad een hele mooie! Ik heb het artikel van Benders & Moors even opgezocht. Interessant artikel: zij baseren zich op 14e-eeuwse archiefstukken die Vd Chijs kennelijk had gemist. Ook op dit NNC-stuk kun je op de keerzijde in het linker wapentje duidelijk een dubbelkoppige adelaar zien. Dat is niet het wapen van Deventer, maar het wapen van het HRR dat ook op de Gelderse goudgulden staat, die als voorbeeld diende voor de Rhenense munt.

[Melcoins]

Ha Astro-Piet,

Hieronder voor andere geinteresseerden de conclusie van Benders & Moors uit de Beeldenaar. https://debeeldenaar.nl/onewebmedia/De_ ... 9_2005.pdf

Ik vind het een goed geschreven artikel. Het is een heldere presentatie van veronderstellingen en feiten, voor- en tegenstanders en vervolgonderzoek. Of er een vervolgonderzoek is gekomen heb ik nog niet nagegaan. Het onderwerp is het waard.

Mvgr, Mel

Schermafbeelding 2022-03-26 om 11.54.44.png

[Astro-Piet]

Hieronder voor andere geinteresseerden de conclusie van Benders & Moors uit de Beeldenaar. https://debeeldenaar.nl/onewebmedia/De_ ... 9_2005.pdf

Goed idee om even het artikel te linken! Ik had het zelf kunnen bedenken.